بررسی تحمل به تنش شوری اکوتیپ‌های زیره سبز در مرحله جوانه‌زنی

نویسندگان

  • فرشته شاه محمدی دانش‌آموخته کارشناسی ارشد، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران
  • محمد حسن سیاری دانشیار، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران
  • محمد ضابط دانشیار، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران
  • محمد قادر قادری استادیار، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران
چکیده مقاله:

با توجه به روند افزایشی توسعه اراضی شور و کمبود اراضی زراعی مطلوب برای کشاورزی، شناسایی گیاهان دارویی مقاوم به شوری اهمیت زیادی دارد. در این تحقیق خصوصیات آزمایشگاهی بذور اکوتیپ‌های مختلف زیره سبز تحت تنش شوری در آزمایشگاه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند طی سال 1394 مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با دو فاکتور A شامل 10 اکوتیپ (سبزوار، خوسف، قوچان، سرایان، کاشمر، گناباد، زیرکوه، اسفراین، طبس و تربت جام) و فاکتور B پنج سطح شوری (یک، سه، پنج، هفت و نه دسی‎زیمنس بر متر کلرید سدیم) با سه تکرار  در ژرمیناتور اجرا شد. تجزیه واریانس نشان داد که اکوتیپ­‎های مختلف در همه صفات مورد بررسی به ­جز وزن خشک گیاه‌چه و نسبت طول ریشه‌چه به ساقه‌چه در سطح یک درصد با یکدیگر اختلاف معنی‎دار داشتند. به‌طور کل اکثر صفات با افزایش غلظت شوری کاهش یافت. مقایسه میانگین اثرات متقابل اکوتیپ× تنش نشان داد که اکوتیپ‌های کاشمر و قوچان در تنش سه دسی‌زیمنس بالاترین و اکوتیپ‌های اسفراین و گناباد در تنش‌های یک و پنج دسی‌زیمنس بر متر کم‌ترین مقدار از صفات مورد اندازه‌گیری را داشت. تجزیه خوشه­ای در تنش یک و نه دسی‌زیمنس بر متر اکوتیپ‌ها را در سه گروه عمده گروه‌بندی نمود. در تنش یک دسی‌زیمنس بر متر گروه اول (کاشمر، زیرکوه، سرایان، تربت جام، طبس، گناباد و سبزوار) و در تنش نه دسی‌زیمنس بر متر گروه سوم (خوسف و سبزوار) دارای حداکثر تحمل بود. در تنش سه دسی‌زیمنس بر متر اکوتیپ‌ها در چهار گروه عمده قرار گرفتند و در آن گروه سوم (سبزوار، کاشمر و گناباد) دارای حداکثر مقاومت بود. در تنش پنج و هفت دسی زیمنس بر متر چهار گروه عمده از اکوتیپ‌ها مشخص گردید که در هر دو سطح گروه چهار (سبزوار) دارای حداکثر مقاومت بود. به‌طورکلی اکوتیپ سبزوار دارای بیشترین مقاومت در کلیه سطوح شوری بود.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

ارزیابی تحمل به تنش رطوبتی در اکوتیپ‌های زیره سبز با استفاده از شاخص‌های تحمل تنش

سابقه و هدف: زیره سبز به‌عنوان مهم‌ترین گیاه دارویی اهلی در ایران شناخته شده‌است که هر ساله بر اهمیت و سطح زیر کشت آن افزوده می‌شود. میزان عملکرد دانه زیره سبز در اکثر مناطق ایران به علت بروز تنش رطوبتی کاهش می‌یابد. تاکنون عمدة ارزیابی‌ها بر روی تعداد محدودی اکوتیپ زیره سبز و یا عمدتاً در شرایط آبیاری نرمال در کشور صورت گرفته است؛ لذا این آزمایش با هدف ارزیابی توام متنوع-ترین اکوتیپ‌های زیره سب...

متن کامل

ارزیابی توده های بومی زیره سبز برای تحمل به تنش شوری از طریق کشت بافت

درصد بالایی از داروهای مورد استفاده مردم کشورهای پیشرفته منشاء گیاهی دارد. با توجه به روند افزایشی توسعه اراضی شور و کمبود اراضی زراعی مطلوب برای کشاورزی، شناسایی گیاهان دارویی مقاوم به شوری اهمیت زیادی دارد. به همین منظور جهت بررسی اثر غلظت های مختلف شوری بر روی توده های مختلف زیره سبز آزمایشی فاکتوریل با دو فاکتور تنش شوری با 5 سطح 0، 50، 100، 150 و 200 میلی مولار nacl و 8 توده زیره سبز (شیرا...

15 صفحه اول

بررسی تحمل به تنش شوری در چهار هیبرید ذرت (Zea mays L.) در مرحله گیاهچه ای

     Salinity stress is one of the most important abiotic stresses that effects on many agronomic, nutritional, physiological and biochemical processes of crops. A factorial experiment based on completely randomize design with four replications under laboratory conditions with four maize hybrids (SC640, SC704, SC740 and SC Simon) and three levels of salt stress (0, 100 and 200 mM NaCl) was carr...

متن کامل

تحمل دو ژنوتیپ گیاه دارویی همیشه بهار به تنش شوری در مرحله جوانه‌زنی و گیاه کامل

در این پژوهش اثر دو رقّت‌ 4 و 8 گرم در لیتر کلرید سدیم بر دو ژنوتیپ کم‌پَر و پُرپَر گیاه دارویی همیشه ‌بهار در مراحل جوانه‌زنی و گیاه کامل با استفاده از طرح بلوک‌های کامل تصادفی به‌صورت فاکتوریل بررسی شد. از نظر اغلب شاخص‌های جوانه‌زنی، صفات مورفولوژیک رویشی، زایشی و فیزیولوژیک بین ژنوتیپ‌ها اختلاف وجود داشت. با افزایش غلظت کلرید سدیم به 8 گرم در لیتر و در هر دو مرحله رشدی اغلب صفات کاهش یافتند. اث...

متن کامل

ارزیابی تحمل به شوری ژنوتیپ‌های مختلف جو در مرحله جوانه‌زنی

سطح وسیعی از اراضی کشاورزی دنیا در معرض شوری می‌باشند. یکی از راه‌های بهره‌برداری از اراضی وسیع شور، توسعه کشت گونه‌های گیاهی مقاوم می‌باشد. این تحقیق به‌منظور ارزیابی نرخ جوانه‌زنی، درصد جوانه‌زنی، رشد دانه رست ژنوتیپ‌های مختلف جو به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کامل تصادفی با 4 تکرار در آزمایشگاه فیزیولوژی گیاهی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع ‌طبیعی گرگان در سال 90-89 اجرا شد. بذور 4 ژنوتیپ (((FRI...

متن کامل

ارزیابی تحمل به شوری ژنوتیپ‌های مختلف جو در مرحله جوانه‌زنی

سطح وسیعی از اراضی کشاورزی دنیا در معرض شوری می‌باشند. یکی از راه‌های بهره‌برداری از اراضی وسیع شور، توسعه کشت گونه‌های گیاهی مقاوم می‌باشد. این تحقیق به‌منظور ارزیابی نرخ جوانه‌زنی، درصد جوانه‌زنی، رشد دانه رست ژنوتیپ‌های مختلف جو به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کامل تصادفی با 4 تکرار در آزمایشگاه فیزیولوژی گیاهی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع ‌طبیعی گرگان در سال 90-89 اجرا شد. بذور 4 ژنوتیپ (((FRI...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 4  شماره 1

صفحات  17- 34

تاریخ انتشار 2019-05-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023